Simon Ateba bụ onye nta akụkọ White House maka taa News Africa na-ekpuchi Onye isi ala Joe Biden, osote onye isi ala Kamala Harris, gọọmentị US, UN, IMF, Banklọ akụ ụwa na ụlọ ọrụ ego na mba ụwa ndị ọzọ na Washington na New York.
Ọchịchị United States dọrọ aka ná ntị na October 26 na ndị na-eyi ọha egwu nwere ike na-eme atụmatụ ịwakpo Johannesburg na South Africa na October 29. Gọọmenti kwupụtakwara na October 24 na e nwere nnukwu ihe ize ndụ nke mwakpo ụjọ na Nigeria, kpọmkwem na Abuja, na Ụlọ ọrụ Embassy US ga-enye obere ọrụ. ruo mgbe amara ọzọ.
Na South Africa, ndị ọrụ nnọchi anya US wepụtara ọkwa nchekwa nke kwuru, “Gọọmentị US enwetala ozi na ndị na-eyi ọha egwu nwere ike na-eme atụmatụ ime mwakpo ezubere iche maka nnukwu nnọkọ ndị mmadụ na ebe a na-akọwaghị aha na mpaghara Sandton ka ukwuu nke Johannesburg, South Africa. na 29 Ọktoba 2022. Enweghị ozi ọzọ gbasara oge, usoro, ma ọ bụ ebumnuche nke mwakpo a nwere ike ime."
Ụlọ ọrụ nnọchi anya US dụrụ ndị ọrụ ọdụ ka ha zere igwe mmadụ na nnukwu nnọkọ ọha na eze na mpaghara Sandton nke Johannesburg n'ime izu ụka nke 29-30 Ọktoba 2022.
Na Naijiria, ụlọ ọrụ ndị nnọchi anya US na Abuja kwuru na "Echekwasịrị nwere ike ịgụnye, mana ọnweghị oke, ụlọ gọọmentị, ebe ofufe, ụlọ akwụkwọ, ahịa, nnukwu ụlọ ahịa, ụlọ oriri na ọṅụṅụ, ụlọ mmanya, ụlọ oriri na ọṅụṅụ, nnọkọ egwuregwu, ọdụ ụgbọ njem, ụlọ ọrụ mmanye iwu. na òtù mba ụwa.”
Ụlọ ọrụ steeti ahụ kwukwara okwu maka mwakpo ụjọ nwere ike ime na Naịjirịa n'oge mkparịta ụka na Washington DC n'abalị iri abụọ na isii n'ọnwa Ọktoba.
"Onweghị ọtụtụ ihe m nwere ike ikwu karịa ihe ụlọ ọrụ nnọchi anya ụlọ ọrụ wepụtara n'ihu ọha," ọnụ na-ekwuchitere Ngalaba Steeti Ọnụahịa Ned kwuru mgbe a gwara ya ka ọ nyekwuo nyocha nke ihe ize ndụ ahụ. "Na ụnyaahụ, Mission Nigeria kesara ma biputere ozi nchekwa na ntanetị na-ekwupụta na e nwere, see okwu, "ihe egwu dị elu nke mwakpo ụjọ na Nigeria, kpọmkwem na Abuja."
“Ụlọ ọrụ nnọchianya n'ebe ahụ ga-enye obere ọrụ ruo mgbe ọkwa ọzọ. Anyị na-ewere ọrụ anyị ma a bịa n'inye ndị obodo America ozi n'oge na ebe niile gburugburu ụwa nke ọma. Anyị na-eji nkwa anyị akpọrọ ihe na enweghị ụkpụrụ abụọ mgbe enwere ozi dị anyị. N'okwu a, anyị nyere ọkwa n'oge banyere nche nchebe yana eziokwu na ụlọ ọrụ nnọchiteanya ga-enye ọrụ belata maka oge a, "Price kwuru.
Ndị nnọchi anya US na Abuja gbara ndị America ume ka ha zere njem ma ọ bụ mmegharị niile na-adịghị mkpa, nọrọ na nche ma zere igwe mmadụ. Ha kwesịkwara iburu njirimara kwesịrị ekwesị ma nyochaa atụmatụ nchekwa nke onwe ha ma debe ekwentị ha na-ebufe ma ọ bụrụ na ihe mberede mere.
N'agbanyeghị ọkwa nchekwa ndị ahụ, bọmbụ ndị US dọrọ aka ná ntị nwere ike ime na South Africa na October 29 mere na Somalia isi obodo Mogadishu n'otu ụbọchị ahụ, na-egbu ihe karịrị 100 mmadụ ma merụọ ihe karịrị 300 ndị ọzọ. Onye isi ala Somalia Hassan Sheikh Mohamud kwuputara na opekata mpe mmadụ 100 gburu ihe karịrị mmadụ 300 ndị ọzọ merụrụ ahụ site na ogbunigwe ụgbọ ala abụọ ahụ na Mogadishu.
O kwuru na ndị e gburu egbu “gụnyere ndị nne na ụmụ ha n’aka, ndị nna nwere ọrịa ahụ́ ike, ụmụ akwụkwọ e zigaara akwụkwọ, ndị ọchụnta ego bụ́ ndị na-agbasi mbọ ike ná ndụ ezinụlọ ha.” Ọ bụ mwakpo kacha egbu egbu na Somalia kemgbe 2017 mgbe ogbunigwe gwongworo gburu ihe karịrị mmadụ 500 n'otu ebe.
Na Washington, onye ndụmọdụ nchekwa mba nke White House Jake Sullivan katọrọ mwakpo a n'aha United States.
"United States na-akatọ ajọ mwakpo ndị na-eyi ọha egwu ụnyaahụ na Mogadishu nke gburu ihe dị ka mmadụ 100 ma merụọ ihe dị ka 300 ọzọ, na karịsịa mkpasa jọgburu onwe ya nke Ministry of Education na ndị na-aza ajụjụ mbụ," ka o kwuru na nkwupụta. "Anyị na-ezigara ndị Somalia na ndị niile ndị ha hụrụ n'anya nwụnahụrụ ma ọ bụ ndị merụrụ ahụ site na mwakpo enweghị uche a megide ndị nkịtị aka ha dị ọcha."
Sullivan gbakwụnyere na "United States nọgidere na-agba mbọ ịkwado Gọọmenti Etiti nke Somalia n'ọgụ ọ na-alụ iji gbochie ụdị omume ndị na-eyi ọha egwu egwu."
Sullivan ekwughị ihe yiri ka ọ bụ ọgụgụ isi gbakọtara, eziokwu ahụ bụ na mwakpo ndị na-eyi ọha egwu ga-eme na Horn nke Africa kwenyere na ọ ga-ewere ọnọdụ na South na Western Africa.
A na-ahụta US ka ọ nwere netwọk ọgụgụ isi kachasị ukwuu na ọkaibe nke mba ọ bụla n'ụwa, yana otu gụnyere Central Intelligence Agency na National Security Agency, n'etiti ndị ọzọ.
Ndị CIA na-ahụ maka ịhazi ihe omume mgbochi US na mba ofesi, ọ bụ ezie na ngalaba ndị agha ọ bụla nwekwara ihe mgbochi ọgụgụ isi na-arụ ọrụ n'ime ụlọ na esenidụt.
Na-esochi mwakpo ogbunigwe na isi obodo Somalia, ọtụtụ ndị na-eche ma CIA, NSA ma ọ bụ ụlọ ọrụ ọgụgụ isi US ndị ọzọ tụfuru ya ọzọ, ọkachasị mgbe ọ tụfuru mwakpo ahụ na US Capitol na Washington DC n'afọ gara aga.
Site na mmefu ego balloon, ụlọ ọrụ ọgụgụ isi America atụfuola ohere ugboro ugboro, gụnyere ndị na-eme n'ihu ha, mwakpo ahụ na US Capitol na Jenụwarị 6, 2021.
Na mkparịta ụka ndị nta akụkọ na Fraịde, Ọktoba 28, a jụrụ Ned Price ka ọ kwuo okwu banyere ọkwa nchekwa abụọ yana nchegbu South Africa welitere na enweghị nkwurịta okwu sitere na akụkụ US.
“Kedu ókè United States na-akpakọrịta mba abụọ a gbasara ọnọdụ nchekwa? Ruo ókè hà aṅaa ka i kwenyere na a na-achịkwa ọnọdụ ahụ?” onye nta akụkọ jụrụ.
Price kwuru na United States enweghị mkpa dị elu karịa nchekwa na nchekwa nke ụmụ amaala America gburugburu ụwa.
Ọ sịrị, “Mgbe a bịara n’ajụjụ ị jụrụ gbasara Naijiria na South Africa, n’ezie anyị enweghị ihe kacha mkpa karịa nchekwa na nchekwa ụmụ amaala America n’ụwa niile.
"Nke ahụ, n'ezie, gụnyere ndị mmadụ n'otu n'otu, ndị America, ndị na-arụ ọrụ n'ụlọ ọrụ ndị nnọchianya anyị, na ndị ozi ala ọzọ gburugburu ụwa. Anyị nwekwara ọrụ dịịrị ndị obodo America gburugburu ụwa na anyị na-enye ha ọkwa n'oge mgbe anyị nwere ozi dị anyị maka ihe egwu nwere ike ime. Anyị na-ewere - ọrụ anyị n'ihe a na-akpọ "enweghị ọkọlọtọ abụọ" dị oke egwu. Yabụ na akwara ahụ, mgbe anyị nwere ozi gbasara ihe iyi egwu, anyị na-enye ya ndị ọrụ America. Anyị na-eme usoro - usoro amamihe iji belata ihe iyi egwu ahụ, kamakwa iji gwa ọha na eze.
"N'iburu nke ahụ n'uche, dị ka Ọktọba 27th, ndị nnọchi anya ụlọ ọrụ anyị dị n'Abuja gara n'ihu nye iwu ọpụpụ maka ndị ezinaụlọ tozuru oke. Ọkwa ọpụpụ ikike a ka dị ugbu a maka ndị ọrụ US na-abụghị ihe mberede na Abuja. Anyị mere mkpebi ahụ ịkwado iwu ọpụpụ maka ndị EFM na Abuja n'ihi oke ịkpachara anya - dịka anyị kwuru na mbụ - metụtara nnukwu ihe egwu nke ndị na-eyi ọha egwu - nke mwakpo ụjọ na Nigeria. Ma anyị ewepụtala ozi ndị enyemaka nye ndị obodo America.
"Anyị na mba dị iche iche gburugburu ụwa na-arụkọ ọrụ ọnụ - n'ezie ndị mmekọ dị ka South Africa, dị ka Nigeria - na nsogbu nchekwa. Na ihe iyi egwu ọ bụla nwere ike ịdị na mba ọ bụla nwere ike bute oke iyi egwu na ọdịmma anyị. Anyị na ndị ọchịchị Naijiria na-akpachi anya. Anyị nwere ekele maka mbọ ndị mmekọ Nigeria na-agba iji gboo ihe iyi egwu nchekwa na Abuja na mba niile. Otú ahụ ka ọ dịkwa mmekọrịta anyị na South Africa. Anyị na ndị mmekọ South Africa anyị nwere mmekọrịta chiri anya, anyị na-enwekwa ekele miri emi maka mbọ ha na-agba iji chebe ọdịmma ha, yana n'aka nke ya, ọdịmma anyị na mba ahụ. "