De krimpende waarde van de valuta's van de meeste opkomende economieën drijft de voedsel- en brandstofprijzen op op een manier die de voedsel- en energiecrises waarmee velen van hen nu al worden geconfronteerd, zou kunnen verergeren, aldus het rapport. Wereld Bank's laatste Vooruitzichten voor grondstoffenmarkten melden.
Uitgedrukt in Amerikaanse dollars zijn de prijzen van de meeste grondstoffen gedaald ten opzichte van hun recente pieken te midden van zorgen over een dreigende wereldwijde recessie, zo meldt het rapport. Vanaf de Russische inval in Oekraïne in februari 2022 tot eind vorige maand is de prijs van ruwe Brent-olie in Amerikaanse dollars met bijna 6% gedaald. Maar als gevolg van valutadepreciaties zag bijna 60% van de olie-importerende opkomende markten en opkomende economieën in deze periode een stijging van de olieprijzen in binnenlandse valuta. Bijna 90% van deze economieën zag ook een grotere stijging van de tarweprijzen in lokale valuta vergeleken met de stijging van de Amerikaanse dollars.
Verhoogde prijzen van energiegrondstoffen die dienen als input voor de landbouwproductie hebben de voedselprijzen opgedreven. Gedurende de eerste drie kwartalen van 2022 bedroeg de voedselprijsinflatie in Zuid-Azië gemiddeld meer dan 20%. De voedselprijsinflatie in andere regio's, waaronder Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, het Midden-Oosten en Noord-Afrika, Sub-Sahara Afrika, en Oost-Europa en Centraal-Azië, bedroeg gemiddeld tussen de 12 en 15%. Oost-Azië en de Stille Oceaan waren de enige regio's met een lage voedselprijsinflatie, deels vanwege grotendeels stabiele rijstprijzen, het belangrijkste ingrediënt van de regio.
"Hoewel veel grondstofprijzen zich van hun pieken hebben teruggetrokken, zijn ze nog steeds hoog in vergelijking met hun gemiddelde niveau van de afgelopen vijf jaar," zei Pablo Saavedra, de Wereld BankVice-president voor billijke groei, financiën en instellingen. “Een nieuwe piek in wereld voedselprijzen zouden de uitdagingen van voedselonzekerheid in ontwikkelingslanden kunnen verlengen. Er is een reeks beleidsmaatregelen nodig om het aanbod te bevorderen, de distributie te vergemakkelijken en de reële inkomens te ondersteunen.”
Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne zijn de energieprijzen behoorlijk volatiel geweest, maar nu wordt verwacht dat ze zullen dalen. Na een stijging van ongeveer 60% in 2022, zullen de energieprijzen in 11 naar verwachting met 2023% dalen. Ondanks deze matiging zullen de energieprijzen volgend jaar nog steeds 75% boven het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar liggen.
De prijs van ruwe Brent-olie zal naar verwachting in 92 gemiddeld $ 2023 per vat bedragen, ruim boven het vijfjaarlijkse gemiddelde van $ 60 per vat. Verwacht wordt dat zowel de aardgas- als de steenkoolprijzen in 2023 zullen dalen van recordhoogten in 2022. Tegen 2024 zullen de Australische steenkool- en Amerikaanse aardgasprijzen echter nog steeds het dubbele van hun gemiddelde over de afgelopen vijf jaar zijn, terwijl de Europese aardgasprijzen zou bijna vier keer zo hoog kunnen zijn. De steenkoolproductie zal naar verwachting aanzienlijk toenemen, aangezien verschillende grote exporteurs de productie verhogen, waardoor de doelstellingen op het gebied van klimaatverandering in gevaar komen.
"De combinatie van hoge grondstofprijzen en aanhoudende valutadepreciaties vertaalt zich in veel landen in een hogere inflatie," zei Ayhan Kose, directeur van de Wereld Bank's Prospects Group en EFI Chief Economist, die de produceert Outlook rapport. “Beleidsmakers in opkomende markten en opkomende economieën hebben beperkte ruimte om de meest uitgesproken wereldwijde inflatiecyclus in decennia te beheren. Ze moeten het monetaire en fiscale beleid zorgvuldig afstemmen, hun plannen duidelijk communiceren en zich voorbereiden op een periode van nog grotere volatiliteit op de wereldwijde financiële en grondstoffenmarkten.”
De landbouwprijzen zullen volgend jaar naar verwachting met 5% dalen. De tarweprijzen zijn in het derde kwartaal van 2022 met bijna 20% gedaald, maar blijven 24% hoger dan een jaar geleden. De daling van de landbouwprijzen in 2023 weerspiegelt een beter dan verwachte wereldwijde tarweoogst, stabiele voorraden op de rijstmarkt en de hervatting van de graanexport uit Oekraïne. De metaalprijzen zullen naar verwachting met 15% dalen in 2023, grotendeels als gevolg van een zwakkere wereldwijde groei en zorgen over een vertraging in China.
De vooruitzichten voor de grondstofprijzen zijn onderhevig aan veel risico's. De energiemarkten worden geconfronteerd met grote zorgen over de levering, aangezien de zorgen over de beschikbaarheid van energie tijdens de komende winter in Europa zullen toenemen. Hoger dan verwachte energieprijzen zouden kunnen doorwerken in de niet-energetische prijzen, met name voedsel, waardoor de uitdagingen in verband met voedselonzekerheid langer worden. Een scherpere vertraging van de wereldwijde groei vormt ook een belangrijk risico, vooral voor de prijzen van ruwe olie en metalen.
"De voorspelling van een daling van landbouwprijzen zijn onderhevig aan een reeks risico's, "Zei John Baffes, senior econoom in de Wereld Bank's Prospects-groep. “Ten eerste kunnen exportverstoringen door Oekraïne of Rusland de wereldwijde graanvoorziening opnieuw onderbreken. Ten tweede zouden extra stijgingen van de energieprijzen een opwaartse druk kunnen uitoefenen op de prijzen van graan en eetbare olie. Ten derde kunnen ongunstige weerspatronen de opbrengsten verminderen; 2023 wordt waarschijnlijk het derde La Niña-jaar op rij, waardoor de opbrengsten van belangrijke gewassen in Zuid-Amerika en Zuid-Afrika mogelijk afnemen."
Zorgen over een mogelijke wereldwijde recessie volgend jaar hebben al bijgedragen aan een scherpe daling van de koper- en aluminiumprijzen. EEN Speciale focus deel van het rapport onderzoekt de drijvende krachten achter de aluminium- en koperprijzen en onderzoekt de implicaties voor opkomende markten en opkomende economieën die deze grondstoffen exporteren. De prijzen zullen waarschijnlijk volatiel blijven naarmate de energietransitie zich ontvouwt en de vraag verschuift van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen, wat sommige metaalproducenten ten goede zal komen. Metaalexporteurs kunnen de resulterende groeimogelijkheden op middellange termijn optimaal benutten en tegelijkertijd de impact van prijsvolatiliteit beperken door ervoor te zorgen dat ze beschikken over goed ontworpen fiscale en monetaire beleidskaders, benadrukt het rapport.